1.1 PENGENALAN
Sebagai pemilik
tanah yang mutlak kepada semua tanah kerajaan dalam wilayahnya, pihak kerajaan
iaitu pemerintah berhak untuk melupuskan tanah kepada sesiapa sahaja yang ia
fikirkan patut. Menurut Kanun Tanah Negara atau KTN, Pihak Berkuasa Negeri
diberi kuasa untuk melupuskan tanah kepada sesiapa sahaja yang ia fikirkan
wajar dan ini tertakluk kepada syarat-syarat tertentu. Hal ini juga adalah sama
dalam undang-undang Islam.
Dalam penulisan ini, penulis akan
membincangkan tentang dasar pemberian milik tanah kepada warganegara asing di
malaysia dan perbandingannya dengan Undang-undang Tanah Islam.
2.1 PEMBERIAN MILIK TANAH
Sebagai pemilik
mutlak kepada semua tanah kerajaan dalam wilayahnya, Pihak Berkuasa Negeri
diberi kuasa untuk melupuskan tanah kepada sesiapa sahaja yang difikirkan patut
olehnya, tertakluk pada pembayaran cukai tahunan, premium dan fee beserta
syarat-syarat lain yang ditetapkan olehnya. Kanun Tanah Negara tidak terikat
pada prinsip Tahdid sepertimana yang terdapat dalam Undang-undang Tanah Islam,
dan oleh yang demikian apa jua had atau sekatan yang wujud mengenai kuasa
pelupusan adalah kehendaknya sendiri, berdasarkan kepada
pertimbangan-pertimbangan ekonomi, faktor alam sekitar dan kepentingan politik.
Kuasa pelupusan yang terdapat pada
Pihak Berkuasa Negeri terkandung dalam seksyen 42 Kanun Tanah Negara, iaitu
seperti berikut:
a. Untuk memberi milik tanah kerajaan untuk suatu jangka masa tidak
melebihi 99 tahun atau untuk selama-lamanya berdasarkan peruntukan seksyen 76 Kanun
Tanah Negara;
b.
Untuk merizabkan tanah kerajaan, dan memberi pajakan tanah rizab,
selaras dengan peruntukan-peruntukan Bab 2 Bahagian Empat;
d. Untuk membenarkan penggunaan ruang udara atas tanah kerajaan atau
tanah rizab selaras dengan peruntukan-peruntukan Bab 4 Bahagian Empat dengan
syarat bahawa ruang udara tersebut hendaklah dalam lingkungan rangkai apa-apa
jenis yang dibina di atasnya.
Dalam
menjalankan kuasa pelupusan di bawah seksyen 42 Kanun Tanah Negara, Pihak
Berkuasa Negeri mempunyai budi bicara membuat pelupusan kepada orang dan
perbandaran sepertimana dalam seksyen 43 Kanun Tanah Negara seperti berikut:
a. Orang-orang biasa selain daripada remaja di bawah umur;
b. Perbadanan-perbadanan yang mempunyai kuasa di bawah perlembagaan
mereka untuk memegang tanah;
c.
Raja-raja pemerintah, kerajaan, organisasi dan lain-lain orang yang
diberi kuasa untuk memegang tanah di bawah peruntukan-peruntukan Ordinan
Keistimewaan Diplomatik dan Konsular 1957;
d. Badan-badan yang diberi kuasa secara nyata untuk memegang tanah di
bawah mana-mana undang-undang bertulis lain.[1]
Dalam
pada itu, terdapat juga sekatan dan had ke atas kuasa yang ada pada Pihak
Bekuasa Negeri, iaitu dari segi kuasa meluluskan mana-mana tanah untuk maksud
perlombongan, atau pengeluaran dan pemindahan bahan batu-batan bagi mendapatkan
logam ataupun galian. Untuk menjalankan kuasa sedemikian rupa, Pihak Berkuasa
Negeri perlu merujuk kepada undang-undang lain yang berkaitan dengannya. Akhir
sekali kesan daripada pindaan undang-undang yang dikuatkuasakan pada 25 Mac
1985, Pihak Berkuasa Negeri tidak lagi boleh memberikan milik tanah pertanian
yang kurang daripada dua-perlima hektar kepada lebih daripada seorang atau
sebuat perbadanan, melainkan di bawah keadaan tertentu. [2]
3.1 PERUNTUKAN PEMILIKAN TANAH OLEH WARGANEGARA
ASING DAN SYARIKAT ASING MENURUT KANUN TANAH NEGARA.
4.1 DASAR PEMBERIAN TANAH KEPADA WARGANEGARA
DAN SYARIKAT ASING MENURUT KANUN TANAH NEGARA.
Sepertimana
yang telah dinyatakan pada awal perbincangan dalam penulisan ini, Pihak
Berkuasa Negeri mempunyai kuasa pelupusan tanah kepada sesiapa sahaja yang
dinyatakan dalam seksyen 43 pada tahun 1984, akan tetapi selepas pindaan
dilakukan terhadap seksyen 43 pada tahun 1984, kuasa pelupusan yang ada pada
Pihak Berkuasa Negeri adalah tertakluk kepada peruntukan yang termaktub dalam
Bahagian 33(A).
Ini bermakna bahawa Pihak Berkuasa
Negeri sudah tidak bebas lagi dalam memberi milik semua jenis atau kategori
tanah kepada warganegara asing mahupun syarikat-syarikat asing. Melalui pindaan
yang dibuat ini, mereka sudah tidak boleh lagi memiliki tanah di negara ini,
terutamanya tanah-tanah yang melibatkan tanah pertanian. Namun begitu,
tanah-tanah perindustrian adalah dibenarkan. Manakala tanah kediaman dan
perniagaan pula adalah adalah dibenarkan dengan syarat mendapat kebanaran
daripada Pihak Berkuasa Negeri.[3]
Bahagian 33(A) adalah merupakan
bahagian baru dalam Kanun Tanah Negara. Bahagian ini mengemukakan
seksyen-seksyen baru iaitu 433A, 433B, 433C, 433D, 433E, 433F, 433G dan 433H[4];
dimana seksyen-seksyen bahagian ini adalah merupakan peruntukan-peruntukan
berkaitan sekatan-sekatan terhadap pemerolehan tanah oleh warganegara asing dan
juga syarikat asing.
Seksyen 433A adalah menerangkan
maksud “syarikat asing”. Syarikat asing menurut seksyen 4 akta Syarikat 1965
adalah bererti satu syarikat perbadanan, pertubuhan, persatuan, atau lain-lain
badan yang ditubuhkan di luar Malaysia; atau bukan satu perbadanan, pertubuhan,
persatuan itu, atau lain-lain badan yang di bawah atau boleh memegang harta
atas nama setiausaha atau pegawai lain dari badan atau persatuan itu dan
syarikat yang tidak mempunyai ibu pejabat di Malaysia.[5]
Daripada tafsiran tersebut adalah
dapat diketahui dengan jelas bahawa syarikat asing adalah sebuah syarikat yang
ditubuhkan di luar daripada negara Malaysia, atau ia mempunyai ibu pejabat
bukan dalam negara Malaysia, atau ia mempunyai cawangan-cawangan di Malaysia;
maka ia bolehlah dianggap sebagai syarikat asing.
Manakala menurut seksyen 433B,
bahawa warganegara asing atau syarikat asing adalah boleh dan dibenarkan
memiliki tanah melalui pelupusan atau urus niaga ke atas tanah ke atas tanah
beri milik dengan syarat bahawa pemerolehan tanah kategori kediaman dan
kategori perniagaan oleh orang-orang atau badan-badan tersebut haruslah
mendapat kebenaran dan kelulusan daripada Pihak Berkuasa Negeri. Namun begitu,
bagi tanah kategori perindustrian, pemerolehan tanah ini oleh warganegara asing
ataupun syarikat asing, tidak disyaratkan mendapat persetujuan daripada Pihak
Berkuasa Negeri. Bagi kategori tanah pertanian, Pihak Berkuasa Negeri adalah
tidak boleh memberi milik tanah kategori ini kepada warganegara asing dan
syarikat asing.[6]
Secara mudah dan ringkasnya dapatlah
dilihat peruntukan seksyen 433B adalah
seperti yang berikut:
1. Warganegara asing atau syarikat asing boleh memiliki tanah kategori
perusahaan tanpa mendapat kelulusan Pihak Berkuasa Negeri.
2. Warganegara asing atau syarikat asing boleh memiliki tanah kategori
kediaman atau kategori perniagaan dengan syarat mendapat kebenaran bertulis
terlebih dahulu daripada Pihak Berkuasa Negeri.
3. Warganegara asing atau syarikat asing tidak boleh sekali-kali
memiliki tanah yang mempunyai kategori pertanian atau tanah yang mempunyai
tujuan untuk pertanian.
Pindaan
yang dibuat pada tahun 1984 juga telah memperuntukan bahawa sebarang
pemerolehan tanah oleh warganegara asing dan syarikat asing yang melanggar
Bahagian 33(A) ini adalah tidak sah dan terbatal.[7]
Walaupun begitu, sekatan-sekatan terhadap warganegara asing atau syarikat asing
di atas itu tidak terpakai bagi pemerolehan tanah yang mereka telah sedia ada.[8]
Bahagian ini juga adalah tidak terpakai terhadap orang-orang ataupun
badan-badan yang telah diberikan kuasa untuk memegang tanah di bawah
peruntukan-peruntukan Ordinan Keistimewaan Diplomat dan Konsul 1957 atau
mana-mana badan yang diberikan kuasa memegang tanah di bawah mana-mana
undang-undang bertulis.
Peruntukan-peruntukan
dalam Bahagian 33(A) ini sebenarnya bukan bertujuan untuk menindas atau
menyekat warganegara asing, syarikat-syarikat asing ataupun badan-badan asing, akan tetapi ia
sebenarnya adalah bertujuan untuk mengatur dan mengawal kegiatan di dalam
urusan mereka berhubung dengan hal ehwal tanah, demi menjaga kebajikan negara.
Apa
yang boleh disimpulkan disini untuk dasar pemberian tanah kepada warganegara
asing dan syarikat asing berdasarkan Kanun Tanah Negara adalah bahawa Bahagian
33(A) Kanun Tanah Negara (Pindaan) 1984, ia memberi kesan kepada warganegara
asing dan syarikat asing berhubung hal ehwal tanah, seperti berikut:
1. Warganegara asing dan syarikat asing tidak boleh sama sekali,
apabila ia berkuatkuasa pindaan ini, memiliki atau memegang kepentingan atas
tanah atau menerima cagaran tanah atau mengambil lelongan tanah atau melalui
apa-apa cara sekalipun, tanah yang mempunyai kategori pertanian atau tanay yang
mempunyai tujuan untuk pertanian.
2.Warganegara asing dan syarikat asing boleh memiliki atau menerima
cagaran atau melalui apa jua cara yang dibenarkan untuk memiliki tanah-tanah
yang bertujuan untuk kediaman atau perniagaan, dengan syarat mendapat kelulusan
bertulis terlebih dahulu daripada Pihak Berkuasa Negeri.
3. Bagi tanah-tanah perusahaan warganegara asing dan syarikat asing,
mereka bolehlah memiliki atau menerima cagaran atau melalui apa-apa jua cara
yang dibenarkan memiliki tanah-tanah tersebut tanpa perlu untuk mendapatkan
kebenaran bertulis dari Pihak Berkuasa Negeri.
Walau
bagaimanapun sekatan terhadap warganegara asing dan syarikat asing untuk
memiliki tanah di negara ini menerusi pindaah seksyen 43, Kanun Tanah Negara
1965 (Pindaan) 1984 hanya berkuatkuasa selama satu tahun lebih sahaja.
Sekatan-sekatan itu akhirnya telah dimansuhkan melalui pindaan Kanun Tanah
Negara pada tahun 1986. Pindaan itu berkuatkuasa pada 1 Januari 1987.
5.1 DASAR PEMBERIAN TANAH KEPADA WARGANEGARA
DAN SYARIKAT ASING MENURUT UNDANG-UNDANG ISLAM.
Dalam
undang-undang Islam, pemilikan tanah ini adalah berkaitan dengan proses
penaklukan wilayah. Hal ini jika warganegara asing dan syarikat asing memiliki
tanah dengan skala yang kecil adalah tidak mengapa, yang menjadi masalah ialah
jika sekiranya warganegara asing dan syarikat asing memiliki tanah dengan skala
yang besar, ia seolah-olah menunjukkan berlakunya penaklukan di situ. Oleh
sebab itu undang-undang Islam telah menetapkan bahawa pemerintah atau kerajaan
hendaklah mengawal supaya pemilikan tanah oleh warganegara asing dan syarikat
asing tidak berlaku secara berleluasa.
Perkembangan awal undang-undang
tanah Islam ini adalah berasal daripada undang-undang penaklukan. Apabila
kerajaan Islam menakluki sesebuah kawasan atau negara, maka bermulalah di situ
persoalan berkaitan Ghanimah, al-fayy, dan sebagainya yang terletak di
negara tersebut. Pada permulaan pemberian milik tanah, hasil daripada
penaklukan, tanah-tanah itu dibahagikan kepada tentera-tentera Islam
sebagaimana yang dilakukan oleh Nabi Muhammad s.a.w dan khulafa ar-rasyidin.
Semakin banyak tanah semakin luas kuasa yang dimiliki.
Hal ini adalah sama dengan konteks
undang-undang sivil pada masa kini. Misalnya di India, kebanyakan tanah hampir
90% adalah dimiliki oleh land lord atau tuan tanah. Kesannya terutama dari segi
politik, apabila mereka memiliki tanah yang banyak, maka kuasa politik
tuan-tuan tanah semakin tinggi dan kuat. Jadi mereka dapat menentukan siapa
yang layak mentadbir negara dan sebagainya.
Sebab itu dalam Islam, agihan
kekayaan terutamanya pemilikan tanah ini dikawal oleh kerajaan dan juga
pemerintah negara. Atas sebab itu dalam undang-undang Islam mempunyai istilah tahdib
al-milkiyyah yang bererti menghadkan pemilikan dan al-ta’mim yang
beerti memilik negarakan.
Had maksimum pemilikan harta tanah
atau memilik-negarakan harta tersebut telah berlaku di mana-mana sahaja.
Misalnya di Pakistan, tanah-tanah kepunyaan rakyat asing dan anak negeri
dirampas daripada orang-orang kaya dan diberi kepada petani-petani semasa
Presiden Ayob Khan.[10]
6.1 KUASA PELUPUSAN TANAH MELALUI PEMBERIAN
MILIK TANAH OLEH PIHAK BERKUASA NEGERI.
Kuasa pelupusan
tanah oleh Pihak Berkuasa Negeri amat luas tanpa ada had mahupun sekatan,
kecuali pada tahun 1985 di mana terdapat sekatan tentang pelupusan tanah
kerajaan dan tanah beri milik kepada warganegara asing dan syarikat asing.
Walau bagaimanapun sekatan tersebut telah dimansuhkan pada tahun 1986, melalui
Akta 658/1986, yang mula berkuatkuasa pada 1 Januari 1987. Untuk masa ini,
sekatan yang masih ada hanyalah sekatan terhadap pelupusan tanah kategori
pertanian yang kurang daripada dua perlima hektar. Dalam pada itu Kanun Tanah
Negara tidak juga menyatakan berapa luas sesuatu pelupusan dan pemberian tanah
boleh dilakukan, malahan segala-galanya adalah terserah kepada budi bicara
Pihak Berkuasa Negeri.[11]
Dasar pemberian milik dan pelupusan
tanah yang dilakukan oleh Pihak Berkuasa Negeri melalui peruntukan seksyen 43
Kanun Tanah Negara adalah dianggap sebagai bercanggah dengan prinsip
undang-undang tanah Islam. dasar liberal kerajaan dalam konteks amalan sistem
ekonomi kapitalis di negara ini membolehkan serta membenarkan sesiapa sahaja
memiliki atau membeli tanah tidak kira warganegara atau warganegara asing
seberapa banyak yang mereka mahu, asalkan mereka berkemampuan dari segi
kewangan dan seumpamanya. Dasar ini adalah dianggap bertentangan dengan prinsip
Islam dari beberapa aspek misalnya dari aspek kegiatan monopoli hartanah dalam
kalangan segelintir manusia sahaja dan agihan kekayaan negara (tanah) berlaku
secara tidak adil dalam kalangan rakyat.
Dalam undang-undang tanah Islam,
dasar utama pelupusan tanah kepada rakyat adalah semata-mata untuk dibangunkan,
dikerjakan dan dimakmurkan, berdasarkan kemampuan mereka. Oleh hal yang
demikian, dasar pelupusan tanah dalam Islam hendaklah berlandaskan pada ciri-ciri
berikut:[12]
1. Kepentingan awam (maslahah ‘ammah)
2. Warganegara yang layak, dan
3. Keluasan tanah hendaklah mengikut keupayaan membangun dan
mengerjakan tanah itu.
Dalam
sejarah pentadbiran tanah pada zaman pemerintahan Nabi Muhammad s.a.w dan para
khulafah ar-rasyidin selepasnya, ketiga-tiga ciri di atas diambil kira dalam
pemberian milik tanah kepada rakyat. Misalnya pada zaman Khalifah Umar
al-Khattab r.a, beliau tidak membahagikan tanah sawad yang terletak di Iraq
iaitu harta ghanimah kepada para tentera-tentera Islam atas alasan untuk
memastikan kepentingan awan terpelihara (maslahah ‘ammah) iaitu
generasi-generasi muslim pada masa akan datang dan untuk mengelak daripada
berkembangnya fahaman tuan-tuan tanah (landlordism). Bagi memastikan
pembangunan tanah sawad berjalan lancar, maka Khalifah Umar hanya melupuskan
tanah-tanah tersebut kepada bukan warganegara Islam dalam bentuk pajakan secara
bertempoh (iqta’ istighlal), dan Baitulmal negara Islam berhak menerima
kharaj (cukai tanah), sama ada dalam bentuk kharaj wazifah ataupun kharaj
muqasamah pada tiap-tiap tahun.
7.1 KESIMPULAN
Dengan
keterangan di atas, jelaslah seksyen 43, Kanun Tanah Negara adalah bercanggah
dengan falsafah dan prinsip undang-undang Islam. Sebenarnya undang-undang tanah
Islam telah berkembang sejajar dengan perkembangan undang-undang penaklukan
sebagaimana yang telah disebut sebelum ini dan oleh sebab itu ia pelupusan dan
pemberian milik tanah telah diatur dengan baik dan amat berkesan sekali.
Pemilikan tanah rampasan perang (ghanimah) dalam sesebuat negara yang
ditakluki bermakna penguasaan pemilik-pemilik dan tuan-tuan punya tanah
terhadap negara berkaitan. Oleh yang demikian, dicadangkan supaya seksyen 43
itu dipinda dengan mewujudkan semula seksyen-seksyen 433A hingga 433E yang mula
dikanunkan pada 1985 dan dimansuhkan pada 1 Januari 1987. Peruntukan-peruntukan
yang terkandung dalam seksyen-seksyen tersebut selaras dengan kehendak
undang-undang tanah Islam.[13]
8.1 LAMPIRAN
I.
Syarat pemilikan hartanah oleh warganegara asing dan syarikat asing
di Melaka.
II.
Syarat pemilikan hartanah oleh warganegara asing dan syarikat asing
di selangor.
9.1 RUJUKAN
ptg.melaka.gov.my
ptg.selangor.gov.my
Ridzuan Awang. 1985. Pengambilan Balik Tanah: Satu Kajian
Mengikut Undang-Undang Sivil dan Islam. Jurnal Islamiyat 6. Bangi: Penerbit
Universiti Kebangsaan malaysia.
Ridzuan Awang. 1994. Undang-Undang Tanah Islam: Pendekatan
Perbandingan. Kuala Lumpur: Dewan Bahasa Dan Pustaka.
Salleh Buang. 1993. Undang-undang tanah di Malaysia.Kuala
Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka.
*Penulisan ini adalah tugasan untuk Subjek Undang-undang Tanah Perbandingan yang di kelola oleh Prof Madya Ridzuan Awang (Penulis Buku) dan Encik Yazid Ahmad dari UKM.
